Voleybol o‘yini texnikasi va hakamlik qilish qoidalari

=== Taqdimot 1 ===
Voleybol o‘yini texnikasi va hakamlik qilish qoidalari
=== Taqdimot 2 ===
Reja:
Voleybol o‘yin qoidalari.
Voleybol o‘yin texnikasi.
Birinchi hakam vakolatlari.
Ikkinchi hakam vakolatlari.
Kotib va chiziq hakamlarining vazifalari.
Hakamlar va ularning imo-ishoralari.
=== Taqdimot 3 ===
Voleybol – bu ikki jamoaga bo‘linib, maydon markazidan to‘r bilan bo‘lingan o‘yin turi hisoblanadi. Uning ko‘p qirraliligini ko‘rsatish uchun o‘yinning turli xil versiyalari mavjud.
O‘yinning maqsadi to‘pni raqib maydoniga tushirish va raqibning xuddi shunday harakat qilishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun to‘r orqali to‘pni qaytarishdir. Buning uchun jamoada to‘pga 3 marta teginish (to‘p blokdan qaytsa yana qo‘shimcha to‘p o‘ynalishi) mavjud.
Voleybol o‘yin qoidalari
=== Taqdimot 4 ===
To‘p o‘yinga yuqoridan va pastdan kiritiladi: sportchi to‘pni yuqoridan sakrab o‘yinga kiritadi. Har bir to‘p maydonga tushguncha, maydon tashqarisida yoki jamoa xatosi sodir bo‘lguncha davom etadi.
Voleybolda partiya oxiri 25 ochkogacha o‘ynaladi, mabodo ochkolar bir xil bo‘lib qolsa ikki ochko farqigacha o‘yin davom etadi. Ochko olgan jamoa to‘pni o‘yinga kiritadi, maydondagi o‘yinchilar soat yo‘nalishi bo‘yicha joy almashadilar va oldinga siljiydilar.
=== Taqdimot 5 ===
O‘yin maydoni
=== Taqdimot 6 ===
O‘yin texnikasi
Voleybol texnikasini aniq o‘yin vaziyatlarini hisobga olgan holda o‘yindagi muayyan muammolarni hal qilishga qaratilgan vosita harakatlari tizimi sifatida ko‘rib chiqish kerak.
=== Taqdimot 7 ===
Tez o‘zgaruvchan o‘yin sharoitida muvaffaqiyatga erishish uchun voleybolchi keng ko‘lamli texnika va usullarni egallashi, o‘yinda ulardan samarali foydalanishi kerak – bu “sportchining texnik mahorati» tushunchasi bilan belgilanadi. Yuqori texnik mukammallik mezonlari:
voleybolchi bajarishi mumkin bo‘lgan keng ko‘lamli texnikalar (va ularning variantlari) bilan belgilanadigan ko‘p qirralilik;
samaradorlik o‘yin faoliyatining muayyan sharoitlarida o‘z imkoniyatlaridan foydalanish qobiliyatiga asoslangan texnik usullarning yuqori samaradorligi darajasi sifatida;
barqarorlik, texnologiyaning turli xil chalkash omillar ta’siriga chidamliligi va barcha faoliyat sharoitida yuqori natijalarga erishishning doimiyligi bilan tavsiflanadi.
=== Taqdimot 8 ===
To‘p qabul qilish va uzatish texnikasi
a) Tayyorgarlik
(qabul qilishga)
b) Ijro
(qabul qilish)
c) Uzatish
(to‘pni uzatish)
=== Taqdimot 9 ===
To‘pni yuqoridan o‘yinga kiritish texnikasi
a) Tayyorgarlik
(to‘pni to‘g‘ri ushlash)
b) Ijro
(to‘pni otish)
c) Urish
(to‘pni o‘yinga kiritish)
=== Taqdimot 10 ===
Birinchi hakam vakolatlari
Birinchi hakam o‘yin jarayoni boshlanganidan to yakunlanguniga qadar uni boshqarib boradi. U shu o‘yinda ishtirok etayotgan barcha hakam va o‘yinchilarga rahbarlik qiladi. Uning qarori hal qiluvchi kuchga ega. Birinchi hakam qolgan hakamlar qarorini noto‘g‘ri deb topsa, uni bekor qilish huquqiga ega. Agar biror hakam vazifasini uddalay olmasa, birinchi hakam uning vazifasini o‘z zimmasiga olishi mumkin. Birinchi hakam chiqargan qarorni muhokama qilishga yo‘l qo‘yilmaydi. Lekin jamoa sardori iltimosiga ko‘ra u o‘z qaroriga izoh berishi mumkin. Birinchi hakam o‘yindan oldin maydon, to‘p va boshqa uskunalar holatini nazoratdan o‘tkazadi.
=== Taqdimot 11 ===
Jamoa sardorlari bilan qur’a tashlashni uyushtiradi. O‘yin davomida faqat birinchi hakam quyidagilar bo‘yicha qaror chiqarish huquqiga ega:
jamoalarni ogohlantirish; jazolash;
to‘p kirituvchining xatosi;
to‘p kirituvchi jamoa a’zolarining joylashishidagi xatosi bo‘yicha;
to‘p bilan o‘ynash xatolari bo‘yicha;
to‘r va uning ustida ro‘y beradigan xatolar bo‘yicha;
orqa chiziq o‘yinchilari va “Libero”ni hujum zarbasi;
“Libero”ni oldingi zonadan yuqoridan uzatilgan to‘piga hujum zarbasi qo‘llanilganda.
=== Taqdimot 12 ===
Ikkinchi hakam vakolatlari
=== Taqdimot 13 ===
Ikkinchi hakam birinchi hakam ro‘parasidagi voleybol ustuni ortida birinchi hakamga qaragan holda tik turib joylashadi. U zaxiradagi o‘yinchilarni kuzatib turadi; tanaffus olish va o‘yinchi almashtirishga ruxsat beradi; o‘yin oldidan, har bir partiya oldidan o‘yinchilarning maydondagi joylashuvini nazorat qilib turadi. O‘yin vaqtida hushtak chaladi va ishora bilan quyidagilar bo‘yicha qaror qabul qiladi: o‘yinchi maydon va to‘r ostidan raqib tomoniga o‘tib ketganda; o‘yinga kiritilayotgan to‘pni qabul qiluvchi jamoa joylashuvda xatoga yo‘l qo‘yganda; o‘zi joylashgan tomon yaqinida o‘yinchi to‘rga va chegaralovchi antennaga tegib ketganda; orqa chiziq o‘yinchisi yoki “Libero” to‘siq qo‘yganda; o‘yinchi to‘rning pastki qismiga tegib ketganda.
=== Taqdimot 14 ===
Kotib
Kotib o‘z faoliyatini yuritish uchun birinchi hakam qarshisidagi ustun ortida (ikkinchi hakam orqasida) joylashadi. Kotib quyidagi vazifalarni bajaradi: o‘yin bayonnomasiga o‘yin va jamoa haqidagi ma’lumotlarni yozadi; yig‘ilgan ochkolar, tanaffuslar, o‘yinchilarni almashtirish; jazo choralari, to‘pni o‘yinga kiritish navbatlarini yozib boradi va nazorat qiladi; yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan vaziyatlar buzilganda, ikkinchi hakamga xabar qiladi.
=== Taqdimot 15 ===
Chiziq hakamlari
Chiziq hakamlari (4 ta bo‘lganda) maydonning har bir burchagidan 1–3 m uzoqlikda joylashadilar va o‘z chiziqlarini nazorat qiladilar. Agar o‘yinda 2 ta chiziq hakami ishtirok etsa, ular maydon burchaklaridan 1–2 m uzoqlikda bir-biriga diagonal holatda joylashadilar. Ular yon va orqa chiziqlarni o‘z tomonlaridan nazorat qiladilar. Chiziq hakamlari qo‘llaridagi bayroqchalarni harakatlantirib, quyidagilarni ifodalaydilar: to‘p maydonga yoki chiziq ustiga tushsa, bayroqni pastga (maydonni ko‘rsatib) tushiradilar; to‘p maydon tashqarisiga tushsa yoki chegaralovchi antenna tashqarisidan o‘tsa, bayroqni yuqoriga ko‘taradilar.
=== Taqdimot 16 ===
1. To‘pni o‘yinga kiritishga ruxsat berish
Voleybol hakamlari va ularning imo-ishoralari
2. To‘pni o‘yinga kiritadigan jamoa
=== Taqdimot 17 ===
3. Maydonni almashtirish
4. Taym-aut
=== Taqdimot 18 ===
5. O‘yinchi almashtirish
6. Tartib buzganligi uchun ogohlantirish (sariq kartochka)
=== Taqdimot 19 ===
7. Tartib buzganligi uchun ogohlantirish
(qizil kartochka)
8. Faqat o‘sha partiyadan chetlatish
=== Taqdimot 20 ===
Diskvalifikatsiya
9. Partiyaning tugallanishi
=== Taqdimot 21 ===
10. To‘p havoga uloqtirilmagan yoki podacha urilayotgan vaqtda to‘p qo‘ldan havoga irg’itilmagan
11. Hakam hushtak chalgandan so‘ng 8 sekund vaqt ichida to‘pni o‘yinga kiritilmaganligi
=== Taqdimot 22 ===
12. To‘pni qabul qilayotgan jamoani harakatda to‘pni qabul qilishga xalaqit qilish
13. O‘yinchilarning noto‘g‘ri joy almashinishi
=== Taqdimot 23 ===
14. To‘p maydonda
15. To‘p maydondan tashqarida
=== Taqdimot 24 ===
16. To‘pni ilib olish
17. To‘pga ikki marta teginish
=== Taqdimot 25 ===
18. To‘pga bir jamoani to‘rt marta teginishi
19. O‘yinchi to‘rga tegsa va to‘p to‘rga tegib maydonga tushsa
=== Taqdimot 26 ===
20. Raqib tomonidan uchib kelayotgan to‘pga to‘r ustida yoki o‘tmagan holda to‘siq qo‘yish
21. Himoya zonasi o‘yinchilarni hujum zonasi chizig‘ini bosib hujum qilishi
=== Taqdimot 27 ===
22. O‘yinchilarni chiziqdan o‘tib ketishi yoki to‘p o‘yinga kiritilayotganda chiziqni bosishi
23. Bahsli to‘p
=== Taqdimot 28 ===
24. To‘p raqib qo‘liga tegib maydondan chiqib ketishi
25. O‘yinni cho‘zganligi sababli ogohlantirish
=== Taqdimot 29 ===
1. To‘p maydonda
Chiziq hakamlarining imo-ishoralari
2. To‘p maydondan tashqarida
=== Taqdimot 30 ===
3. To‘p raqib qo‘liga tegib maydondan chiqib ketishi
4. To‘p o‘yinga kiritilishida o‘yinchini belgilangan chiziqni bosishi
=== Taqdimot 31 ===
5. Hech qanday qaror qabul qilmaslik
=== Taqdimot 32 ===
Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring!
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!