OILA TARBIYASINING XALQ PEDAGOGIKASI MANBALARIDA AKS ETISHI

=== Taqdimot 1 ===
OILA TARBIYASINING XALQ PEDAGOGIKASI MANBALARIDA AKS ETISHI
=== Taqdimot 2 ===
REJA:
Xalq pedagogikasi fanining yaratilishi va rivojlanish tarixi.
Bola tarbiyasida oilaning muhim ahamiyat kasb etishi.
Oilada milliy va umuminsoniy qadriyatlar.
Tarbiyaning xalq pedagogikasi manbalarida aks etishi.
=== Taqdimot 3 ===
O‘zbek oilalari asrlar davomida mustahkam, ahil jamoa ma’naviyat va tarbiya o‘chog‘i bo‘lib kelgan. Xalq pedagogik manbalarida oila tarbiyasining ahamiyati uning  axloqiy qadriyatlarni singdirish, amaliy hayotiy ko‘nikmalar berish, shaxsda chuqur madaniy o‘zlik va daxldorlik tuyg‘ularini tarbiyalashdadir.
=== Taqdimot 4 ===
Oila tarbiyasi xalq pedagogik manbalarida avloddan-avlodga o‘tib kelayotgan qadriyat va an’analarni aks ettirishda muhim o‘rin tutadi. Uning ahamiyati bu manbalardan topilgan abadiy hikmat va amaliy bilimlarda yaqqol namoyon bo‘ladi. Ushbu manbalarni o‘rganish orqali biz shaxslar va jamoalarni shakllantirishda oilaviy ta’limning asosiy rolini ta’kidlab, ularning oilaviy va madaniy kontekstlari doirasida shaxslarning yaxlit rivojlanishi haqida qimmatli tushunchalarga ega bo‘lamiz.
=== Taqdimot 5 ===
Oiladagi muhit turmush qurish borasidagi an’analar sog‘lom ma’naviyatli avlodni tarbiyalashga xizmat qilgan. Ma’naviy, barkamol jismoniy sog‘lom farzandlarni voyaga etkazishda oilada amalga oshiriladigan axloq odob tarbiyasining ham o‘rni benihoya katta. Oila jamiyatning eng kichik o‘chog‘idir. Bu muqaddas dargohda kelajak kishisi kamolga etadi. Kelajakni qanday bo‘lishi hozirgi kunda biz tarbiyalayotgan yoshlarga bog‘liq. Bunday ulkan vazifani amalga oshiruvchi, moddiy va ma’naviy boyliklarini yaratuvchi asos oiladir.
=== Taqdimot 6 ===
Prezidentimiz  Sh. Mirzayev  bu borada shunday deydi: “Har qaysi millatning o‘ziga xos ma’naviyatini shakllantirish va yuksaltirishda, hech shubhasiz, oilaning o‘rni va ta’siri beqiyosdir. Chunki insonning eng sof va pokiza tuyg‘ulari, ilk hayotiy tushuncha va tasavvurlari birinchi galda oila bag‘rida shakllanadi. Bolaning xarakterini, tabiat va dunyoqarashini belgilaydigan ma’naviy mezon va qarashlar – yaxshilik va ezgulik, oliyjanoblik va mehr-oqibat, or-nomus va andisha kabi muqaddas tushunchalarning poydevori oila sharoitida qaror topishi tabiiydir”.
=== Taqdimot 7 ===
Oilaviy tarbiyaning o‘ziga xosligi shundaki, u bolalarga otxonalarning ota-onalik, qon-qarindoshlik xislatlarini o‘rgatib, shaxsning umumiy va hissiy rivojlanishnigina ta’minlab qolmay, balki shaxsning mavjud imkoniyatlarini va axloqiy kamolotini o‘stiradi.Xalq pedagogikasida asosiy e’tibor oila tarbiyasida ota-onalarning,ustoz-murabbiylarning faol darajasiga qaratilgan.
=== Taqdimot 8 ===
Bola tarbiyasi oilaning insonni bunyod etuvchi tabiiy va ijtimoiy mohiyati bilan uzviy bog‘liqdir. Bola oilada, maktabda, ota-onalar bilan munosabatda,jamoat joylarida, katta yoshdagilar, o‘rtoqlari bilan muloqotda tajriba orttirib boradi. Xalq pedagogikasi oila muhitida chuqur ildiz otgan, shaxsning madaniy-ma’rifiy o‘ziga xosligini shakllantiruvchi bilim va ko‘nikmalarning avlodlarga o‘tishi bilan boyib boradi.
=== Taqdimot 9 ===
Oilalar tomonidan ko‘rsatilayotgan tarbiya va yo‘l-yo‘riq xalq pedagogikasida qo‘llab-quvvatlangan qadriyat va tamoyillarning poydevori bo‘lib xizmat qiladi, madaniy merosni asrab-avaylash va davomiylik tuyg‘usini tarbiyalaydi. Oila tarbiyasining xalq pedagogik manbalarida aks etishi jamiyatda tarbiyaviy amaliyotning rivojlanishiga oilaviy qadriyatlar va an’analarning sezilarli ta’sirini ko‘rsatadi.
=== Taqdimot 10 ===
O‘zbek oilalarida bolalarga tarbiya berishda ota-onaning namunasi, ularning mehnatsevarligi oilaviy ishlarga javobgarligi, ish yuritishi, o‘g‘il bolalarga nisbatan otaning, qizlarga esa onaning ustozlik, rahnamolik ishlari asosiy o‘rinni egallaydi. Oilada bolalarni tarbiyalash o‘zining bir qancha milliy xususiyatlariga ega. Ular xalqning shakllangan oilaviy an’analari, urf-odatlari, xalqning ruhiyati, hayoti va turmush tarzidir. Barkamol inson tarbiyasida oila jamiyat bilan yaxlit birlikni tashkil etadi, bu esa hozirgi kunimiz uchun xos xususiyatlardan biridir.
=== Taqdimot 11 ===
Xalq donishmandligida ota-onalar haqida ularning bolalari bilan munosabatlari, onaning madaniy, tarbiyaviy ta’siri atroflicha yoritilgan. Masalan, oilada hamma kishi bir kishiga otaga itoat etgan. Otaning yoki onaning gapi ikki qilinmagan. Otaning izidan chiqish, u kishining buyrug‘ini bajarmaslik, otaga gap qaytarish, unga tik boqish gunoh hisoblangan. Xalqchil iboralar hamma vaqt tarbiyada muhim o‘rin egallagan. Masalan, musulmon farzandi quyosh chiqquncha uxlasa, “yomon bo‘ladi”, erta saharda eshik ochilmasa, “yomon bo‘ladi”, kunlik rizqimizdan “benasib qolamiz” bolalarni erta turishga undagan.
=== Taqdimot 12 ===
Xalq pedagogik manbalarida oila dinamikasini o‘rganish ota-ona, bobo-buvi va boshqa oila a’zolarining tarbiyachi rolini tushunish imkonini beradi. Ushbu manbalar orqali o‘tadigan qadriyatlar va e’tiqodlar oiladagi ta’lim tajribasini shakllantiradi. Oila tarbiyasining xalq pedagogik manbalarida aks etishi an’anaviy ta’lim usullari bilan oila dinamikasi o‘rtasidagi chuqur bog‘liqlikni ochib beradi. Bu manbalar oila birligi ichida bilim va qadriyatlarning avlodlarga o‘tishi haqida tushuncha beradi.
=== Taqdimot 13 ===
Oiladagi an’anaviy ta’lim va xalq pedagogikasi uy sharoitida o‘rgatilgan og‘zaki hikoya, tajriba asosida o‘rganish va amaliy ko‘nikmalarning muhimligini ta’kidlaydi. Oila tarbiyasining xalq pedagogikasi bilan bog‘liqligini o‘rganish avloddan-avlodga o‘tib kelayotgan ta’lim-tarbiya usullarining madaniy merosi va tarixiy ildizlari haqida qimmatli ma’lumotlar beradi.
=== Taqdimot 14 ===
Shuning uchun ham insoniyat madaniyati tarixining ilk davrlaridanoq oilada farzand tarbiyasiga alohida e’tibor berib kelingan. Ming yillik tarixga ega bo‘lgan xalqimizning buyuk dostonlari “Alpomish”, “Gurug‘li”, shuningdek qadimgi madaniy merosimiz xisoblangan “Avesto” da naslning pokligi, tozaligiga aloxida e’tibor berilgan. Shu ma’noda boshqa manbalar qatori “Avesto” ning mafkuraviy manba sifatidagi qimmati Xalq pedagogikasi fani uchun ilmiy asosdir.
=== Taqdimot 15 ===
Islom ta’limotida Qur’oni Karim va Hadisi Shariflarda oilaviy munosabat qoidalari asosiy o‘rin egallaydi. Zotan, ota-ona farzandni dunyoga keltiruvchi, tarbiyalovchi, hamfikr, do‘st, hayotda yo‘lboshchi, oilaning moddiy va ma’naviy ta’minotchisi tarzida ulug‘lanadi. Shuning uchun ham Qur’on ta’limotiga ko‘ra oilada ota-ona eng muqaddas zot. Xalq pedagogik manbalarida shaxsni shakllantirishda an’anaviy oilaviy qadriyatlarning ahamiyati ko‘rsatilgan. Bu qadriyatlar oila sharoitida shaxsning har tomonlama rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan halollik, sadoqat va qat’iyatni o‘z ichiga oladi.
=== Taqdimot 16 ===
Oila tarbiyasining xalq pedagogik manbalarida aks etishi avloddan avlodga o‘tib kelayotgan qadriyatlar haqida tushuncha beradi. Bu manbalar orqali biz oilada hurmat, mas’uliyat va mehr-muhabbatga urg‘u berilganini ko‘rishimiz mumkin. Xalq pedagogik manbalarida oilaviy qadriyatlarni o‘rganish bu qadriyatlarga bog‘liq bo‘lgan madaniy-ijtimoiy ahamiyatni chuqur anglash imkonini beradi. U oilaviy ta’limni boshqaradigan abadiy tamoyillarni va uning odamlar va jamoalarga doimiy ta’sirini ochib beradi.
=== Taqdimot 17 ===
Oila tarbiyasining xalq pedagogik manbalarida aks etishi oila va xalq tarbiyasining o‘zaro chuqur bog‘liqligini ko‘rsatadi. Bu jamiyatning tarbiyaviy qadriyatlari va an’analarini shakllantirishda oilaning muhim rolini ta’kidlaydi. Xalq pedagogik manbalarida bilim, ko‘nikma va qadriyatlarning oilada o‘tkazilishi haqida tushunchalar berilgan. Ular insonlarning har tomonlama rivojlanishiga hissa qo‘shadigan donolik, madaniy amaliyotlar va axloqiy tamoyillarning avlodlar o‘rtasida o‘tkazilishini aks ettiradi. Oila va xalq ta’limining o‘zaro bog‘liqligi ta’limning bu ikki asosiy manbai o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirni ta’kidlaydi.
=== Taqdimot 18 ===
“Qutlug‘-u bilig” da oilada muomala odobiga katta e’tibor berilgan. Undagi asosiy tamoyil til bilan dil birligi ekanligi o‘rtaga tashlangan va bularning barchasida bilimning ahamiyati ta’kidlangan. Dunyoda necha millat, necha xalq bo‘lsa, hammasining o‘ziga xos turmush tarzi, o‘tmish hayoti va kelajagi bilan chambarchas bog‘lik an’analari mavjuddir. O‘zbek xalqining ham urf odatlari, turmush tarzi, oilaviy marosimlari, ta’lim-tarbiya, madaniyat an’analari  moziyning uzoq-uzoq asrlariga borib taqaladi.
=== Taqdimot 19 ===
Xalq manbalari oila tarbiyasiga yo‘l ko‘rsata oladigan donolik va bilimlar ombori bo‘lib xizmat qiladi. Ushbu manbalar haqida fikr yuritish orqali oilalarda kuchli madaniy o‘ziga xoslik tuyg‘usini tarbiyalashi va keyingi avlodga muhim qadriyatlarni yetkazishi mumkin. Oila tarbiyasining xalq pedagogik manbalarida aks etishi an’anaviy ta’lim usullarining mustahkamligi va mosligini ta’kidlaydi. Avlodlar davomida ushbu manbalar oilaviy talimda mustahkamlikni tarbiyalash uchun qimmatli saboqlarni o‘z ichiga olgan.
=== Taqdimot 20 ===
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!
Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring!